سخنان مرحوم اسماعیل دولابی در مورد استغفار
سخنان مرحوم اسماعیل دولابی در مورد استغفار
خداوند متعال دو پناهگاه محکم در این امّت گذاشته است،یکی وجود پیامبر خود (ص) که رحمه للعالمین است و هم اکنون در دل مؤمنین وجود دارد.دیگری استغفار است.مادامی که امّت توبه و استغفار دارد،بلای عمومی که بر امت های گذشته نازل می شد ، در این امت نازل نمی شود.
امیرالمؤمنین (ع) فرمود : عجبت لمن یقنط و معه الاستغفار : در شگفتم از کسی که یأس پیشه می کند،در حالی که استغفار همراه اوست.
هر وقت غصه دار شدید،برای خودتان و برای همۀ مؤمنین و مؤمنات،از زنده ها و مرده ها و آنهایی که بعدآً خواهند آمد،استغفار کنید.غصه دار که می شوید،گویا بدنتان چین می خورد و استغفار که می کنید،این چین ها باز می شود.
توبه و استغفار راه را صاف می کند،نباید آن را ترک کرد.پیامبر اکرم (ص) روزی هفتاد بار استغفار می کردند.
هر روز عصر هفتاد بار استغفار را ترک مکن.عموماً عصر و دم غروب شیعیان را غم می گیرد و با استغفار برطرف می شود . با این استغفار دل پاک می شود و شیطان به دل پاک راه ندارد.
مؤمن بسیار توبه کند و خدا به همین خاطر او را دوست دارد. ( ان الله یحب التّوابین ) هر چه اتاق تمیزتر شود،آشغال های ریزتر به چشم می آیند.دل مؤمن با استغفار پاک می شود،آنگاه گناه های ظریف تر دیده می شود و لذا مجدداً استغفار می کند .
توابین کسانی هستند که دائم خانۀ دل را تمیز می کنند ، لذا اگر یک آشغال ریز هم در آن باشد ، پیداست و نمود می کند و از همان هم توبه می کنند،چون هر چه پاک تر می شوند،گناهان جدیدتری بر آنها مکشوف می شود. و الا اگر خانۀ دل کثیف باشد،چیزهای بد هم نمودی ندارند.لذا اگر بعضی رفقا خیلی حساسند و زود از چیزی محزون می شوند ، به جهت تمیزی و پاکی روح آنهاست .در اعمال مسجد کوفه است که : اللهم انت انت و انا انا ، انت العواد بالمغفره و انا العواد بالذنوب : خدایا تو تویی و من منم ، تو بسیار بازگشت کننده به بخشیدن هستی و من بسیار بازگشت کننده به گناهانم.مؤمن ، پر گناه و پر توبه است .
من کل معصیهٍ و طاعهٍ استغفرالله : از هر گناه و طاعتی که انجام داده ام،از خدا طلب مغفرت می کنم .پس عبد از همۀ کارهای خودش ،چه خوب و چه بد،استغفار کرد و جنبۀ انتساب فعل به خودش منتفی شد و تنها کارهای خدا باقی ماند.آن وقت دید که کلُّ مِن عِندِ الله : همۀ کارها از جانب خداست.
عبد مولا را که می بیند،شکر می کند و خودش را که می بیند ، استغفار می کند .
افراد معصیت کار که توبه می کنند،مهمان تازه وارد خدایند و خدا آنها را دوست دارد.
غفاریت خدا یعنی این که هیچ گناهی برای خلقش قائل نیست و به گناه خلقش توجهی ندارد . کسی که بعضی را ببخشد و بعضی را نبخشد ، غفار نیست . پس تنها باور خودت شرط است.البته وقتی این را باور کردی ، به خودت می گویی در دیزی باز است،ولی حیای گربه کجا رفته است؟ آن وقت ادب می کنی و و از گناه پرهیز می کنی.
غفاریت و غفوریت خدا گناهی برای خلق باقی نگذاشت.استغفارهای ما برای این است که خودمان باور کنیم بخشیده شده ایم.
اینکه فرموده اند روزی هفتاد بار استغفار کن ، تکرار برای باور است .یعنی آن قدر تکرار کن تا باور کنی خدا تو را بخشیده است.
خداوند می گوید اصلاً من گناه تو را ننوشتم که آن را ببخشم ؛ ملائکه نوشته بودند که آن را هم با استغفار پاک کردی .
استغفار عامّۀ مردم برا ی گناه دوست است.گناه دوست گناه خود آدم است.استغفار خصّیصین استغفار از غیر خداست.غیر خدا را دیدن و از غیر خدا گفتن،پوشاندن خداست و ظلم است و باید از آن استغفار کرد تا غیر او را ندید و جز از او نگفت.
معنای استغفرالله ربی و اتوبُ إِلیه این است که خودت به خودت می گویی خلق را بیامرز و ببخش.بالاترها برای زیردستان باید استغفار کنند و الّا کار خودشان گیر پیدا می کند.استغفار پیامبر (ص) برای امت و استغفار ملائکه برای مؤمنین مصداق همین حقیقت است.اگر می خواهی بخشیده شوی،خلق را ببخش.
بیشتر حزن و اندوه دوستان خدا مال گناهان خلق است و برای رفع آن باید برای آنها استغفار کنند . وَ استغفر لِذَنبِکَ و للمؤمنینَ و المؤمنات : و برای گناه خودت و مردان و زنان مؤمن طلب بخشش کن .
منبع : مصباح الهدی ، ص ۲۶۶-۲۶۴
تهیه و تنظیم : یار آشنا
هو